در پزشکی به صورت کاهش حجم بدن تعریف می‌شود. کاهش وزن می‌تواند ناشی از بیماری باشد یا اینکه در ادامه چاقی یا اضافه وزن صورت پذیرد.
کاهش وزن ناخودآگاهدلایل مختلفی می‌تواند داشته باشد، از جمله گرسنگی، سرطان، بیماری‌های گوارشی، بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های عصبی ایدز و در بعضی از افراد می‌تواند عوارض جانبی استفاده از دارو باشد.
کاهش وزن ممکن است به صورت عمدی و با هدف تناسب اندام صورت پذیرد. همچنین کاهش وزن کنترل شده می‌توان خطر بیماری‌هایی مانند دیابت،بیماری‌های قلبی فشار خون بالاورم مفاصل یا بعضی از سرطان‌ها را کاهش دهد.
علل بروز چاقی چیست؟
از دلایل اصلی چاقی و اضافه وزن عدن تناسب در میزان کالری دریافتی و کالری مصرف شده توسط بدن است. البته دلایل دیگری نیز می تواند باعث افزایش وزن افراد بشود مانند:
ژنتیک: ژن های بدن می تواند بر نوع سوخت سلول های شما، نحوه ذخیره انرژی بدنتان و عوامل متابولیسمی تان موثر باشند.
افزایش سن: با افزایش سن کارایی تمامی سلول های بدن از جمله عضلات نیز کاهش میابد و احتمال کاهش حجم توده عضلانی و کاهش سرعت متابولیسم اشاره کنیم.
خواب ناکافی: خواب از جمله عوامل مهم در تنظیم هورمون ها و متابولیسم بدن است و درصورت نداشتن نظم در خواب احتمال بروز ناهماهنگی هورمون ها و اضافه وزن زیاد تر خواهد شد.
بارداری: بارداری یکی از وضعیت های فیزیولوژیک است که به طور معمول با بزرگتر شدن جنین وزن مادر نیز اضافه خواهد شد.
عوارض چاقی و اضافه وزن در بدن چه مواردی هستند؟
وجود چاقی و اضافه وزن به معنای حجم بالای چربی ها در بدن است که باعث ایجاد التهاب و افزایش احتمال بیماری هایی همچون سرطان و دیابت خواهد شد.
چاقی و اضافه وزن با بیماری های زیر مرتبط است:
دیابت نوع2
بیماری قلبی
فشار خون بالا
بعضی سرطان ها خصوصا سرطان کولورکتال و سینه
سکته قلبی
سنگ کیسه صفرا
کبدچرب
کلسترول بالا
اختلال در خواب
آرتریت
ناباروری
با توجه به اینکه چاقی و اضافه وزن یک عامل مهم برای بروز بسیاری از بیماری ها به شمار می رود، راههای مختلفی برای کاهش وزن و رسیدن به وزن سلامتی توصیه می شود.
کاهش وزن از طریق رژیم غذایی
همانطور که اشاره کردیم در اثر مصرف کالری مازاد بر نیاز، اضافه وزن خواهید داشت پس اگر در هر لحظه ای تصمیم بگیرید وزنتان را کم کنید دیر نخواهد بود.
اولین راه داشتن رژیم غذایی است که یک رژیم غذایی اصولی باید ویژگی های زیر را داشته باشد تا شما را به سلامتی تان نزدیک کند.
کالری مورد نیاز بدن تان را تامین کند
اولین قدم برای اینکه یک رژیم غذایی سالم داشته باشید بررسی میزان نیاز شما به انرژی است که حتما توسط متخصص تغذیه باید میزان نیاز شما به انرژی بررسی شود و مطابق با همان کالری تعیین شده رژیم غذایی تان تنظیم شود.
تنوع داشته باشد
به این معنا که رژیم غذایی شما باید شامل تمامی گروههای غذایی مانند غلات، لبنیات، میوه ها، سبزیجات، پروتیین ها و چربی های سالم باشد زیرا بدن انسان به تمامی گروههای غذایی برای تامین احتیاجات خود نیاز دارد. پس اگر فردی به شما رژیم غذایی را پیشنهاد کرد که گروههای مواد غذایی خاصی در آن حذف شده بود را به هیچ عنوان استفاده نکنید.
البته ذکر این نکته اهمییت دارد که در بعضی بیماری ها ممکن است بعضی گروههای غذایی برای مدتی و یا برای همیشه حذف باشند اما در شرایط غیر بیماری رژیم شما باید تنوع داشته باشد.
تامین کننده نیازهای بدن شما باشد
در ابتدا متخصص تغذیه شما با بررسی نیازهای شما و شرایط شما، تشخیص می دهد که میزان نیاز شما به ویتامین ها و مواد معدنی به چه صورت است و در صورت لزوم مکمل مورد نیاز تان را تجویز خواهد کرد.
فعالیت بدنی داشته باشد
باید تعادلی در میزان کالری دریافتی و میزان کالری مصرفی وجود داشته باشد.
میزان کالری مصرفی را باید با انجام فعالیت بدنی روزانه و منظم تنظیم کرد.
دارودرمانی
داروهای متفاوتی برای کاهش وزن وجود دارند. و هر دارویی با مکانیسم خاصی بر متابولیسم بدن تاثیر گذاشته و باعث کاهش وزن افراد می شود اما نکته قابل توجه این است که این داروها ممکن است باعث کاهش وزن شوند اما عوارض بسیار زیاد و جبران ناپذیری مانند تپش قلب، افزایش فشار خون، کمبود ویتامین ها، یبوست، اسهال و بیماری های عصبی بروز میکند.
علاوه بر این کاهش وزن ناشی از مصرف داروها برگشت پذیری بسیار بالایی نیز دارند.
جراحی های لاغری
جراحی ها با روش های متفاوتی مانند برداشتن قسمتی از معده، گذاشتن بالن در معده و... انجام می شود.
این جراحی ها از جمله روش های تهاجمی برای کاهش وزن محسوب می شوند که با عوارض شدید گوارشی، پوستی و بیماری های مرتبط با آن همراه است. مطالعات بسیاری احتمال بالای برگشت پذیری وزن را در بیمارانی که جراحی لاغری انجام داده اند به اثبات رسانده اند و علاوه بر آن عوارض جراحی تا پایان عمر همراه با فرد خواهد بود.